Tết Roya Haji: Lễ hội truyền thống của người Chăm tại An Giang

Tết Roya Haji là lễ hội thiêng liêng và đặc sắc của người Chăm theo đạo Hồi tại An Giang, thường diễn ra trong ba ngày từ ngày 10 đến ngày 12 của tháng Dhu al-Hijjah theo lịch Hồi giáo tại các thánh đường, đặc biệt sôi động ở Châu Phong và Châu Giang. Đây là dịp để cộng đồng thể hiện lòng biết ơn, cầu mong bình an và gắn kết qua các nghi thức tôn giáo trang trọng như lễ hiến sinh Kurbal và phong tục “Am má”. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, lễ hội còn là cơ hội để du khách khám phá nét đẹp văn hóa của người Chăm, nổi bật qua trang phục truyền thống và ẩm thực đặc trưng trong lễ hội. Hãy cùng tìm hiểu hành trình tâm linh và văn hóa đặc biệt này!

Tết Roya Haji là gì?Thời gian và địa điểm tổ chức

Tết Roya Haji, hay còn gọi là Lễ Hát Gi của người Chăm Hồi giáo ở An Giang, là một dịp lễ thiêng liêng và giàu ý nghĩa văn hóa. Đây là thời điểm để cộng đồng bày tỏ lòng biết ơn, cầu mong bình an và gắn kết qua các nghi thức trang trọng tại thánh đường cùng phong tục đoàn viên gia đình.

Thời gian và địa điểm tổ chức

Tết Roya Haji diễn ra trong ba ngày, từ ngày 10 đến ngày 12 của tháng Dhu al-Hijjah theo lịch Hồi giáo. Thời điểm cụ thể theo lịch dương có thể thay đổi hàng năm, ví dụ năm 2025 lễ hội sẽ diễn ra vào khoảng tháng 6. Du khách nên kiểm tra kỹ lịch của năm đó để tham gia đúng thời điểm. Lễ hội được tổ chức trọng thể tại các thánh đường Hồi giáo, đặc biệt sôi động ở các xã Châu Phong (thị xã Tân Châu) và Châu Giang (huyện Phú Tân) những nơi tập trung đông đảo cộng đồng người Chăm.

Du khách đến An Giang vào dịp này sẽ được hòa mình vào không khí lễ hội sôi động. Bạn có thể chứng kiến các nghi lễ cầu nguyện trang nghiêm tại thánh đường, lắng nghe tiếng kinh Koran vang vọng và quan sát phong tục ‘Am má’ độc đáo. Đây cũng là cơ hội tuyệt vời để khám phá ẩm thực Chăm đặc trưng và tương tác với người dân địa phương để hiểu hơn về đời sống văn hóa của họ.

Ý nghĩa của Tết Roya Haji trong đời sống cộng đồng Chăm

Tết Roya Haji là một sự kiện tôn giáo quan trọng lễ hội an giang, là sợi dây kết nối cộng đồng và mang lại giá trị tinh thần to lớn cho người Chăm. Lễ hội này phản ánh sâu sắc triết lý sống của họ: hòa hợp, nhân ái và hướng về cội nguồn. Trong ba ngày lễ, người Chăm tạm gác lại những lo toan thường nhật để tập trung vào các giá trị tâm linh và tình cảm gia đình.

Lễ hội còn là dịp để người Chăm thực hiện lòng thành kính và các nghĩa vụ tôn giáo quan trọng. Đối với những ai đủ điều kiện, đây là thời điểm để thực hiện Hajj cuộc hành hương về thánh địa Mecca, một trong năm trụ cột của đạo Hồi.

Trong khi đó, phần đông cộng đồng sẽ tham gia vào nghi thức Kurbal (Lễ hiến sinh) tại các thánh đường địa phương, thể hiện lòng biết ơn và sự sẻ chia. Chính những nghi lễ, trang phục và ẩm thực đặc trưng trong dịp này đã góp phần quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa Chăm, thu hút du khách tìm hiểu và trải nghiệm.

Các nghi lễ trong Tết Roya Haji

Tết Roya Haji là dịp để cộng đồng người Chăm tại An Giang thể hiện lòng thành kính và tinh thần đoàn kết thông qua các nghi lễ mang đậm ý nghĩa tâm linh. Những nghi thức này không chỉ phản ánh đức tin Hồi giáo mà còn hòa quyện với nét văn hóa đặc trưng của người Chăm, tạo nên một không gian thiêng liêng và ấm áp.

Lễ hành hương và cầu nguyện tại thánh đường

Mỗi sáng Tết Roya Haji, không khí tại các thánh đường Hồi giáo ở An Giang, như thánh đường Jamiul Azhar ở xã Châu Phong, trở nên trang nghiêm với tiếng kinh Koran vang vọng. Người Chăm tập trung tại đây để tham gia các buổi cầu nguyện tập thể, do các vị chức sắc Hồi giáo dẫn dắt.

Các buổi cầu nguyện thường bắt đầu bằng việc ôn lại câu chuyện về sự hy sinh của thánh Ibrahim, một biểu tượng của lòng trung thành và đức tin trong đạo Hồi. Các cuộc thi đọc kinh Koran cũng được tổ chức, nơi người tham gia, từ trẻ em đến người lớn, thể hiện sự thông thạo và lòng kính trọng với kinh thánh.

Nghi thức Kurbal (Lễ hiến sinh)

Nghi thức Kurbal, hay lễ hiến sinh, là một trong những phần quan trọng nhất của Tết Roya Haji, diễn ra vào ngày thứ hai của lễ hội. Các gia đình Chăm có điều kiện sẽ chọn gia súc như bò, dê hoặc cừu để dâng lên thánh Allah, thể hiện lòng biết ơn và sự hy sinh. Thịt từ lễ hiến sinh được chia thành ba phần: một phần dành cho gia đình, một phần cho người thân và bạn bè và phần còn lại được tặng cho những người nghèo trong cộng đồng. Qua đó thể hiện tinh thần nhân ái, sẻ chia của người Chăm. Du khách lúc này có thể cảm nhận được không khí nhộn nhịp tại các làng Chăm, nơi mọi người cùng nhau chuẩn bị và chia sẻ những bữa ăn từ lễ hiến sinh, tạo nên một bức tranh văn hóa sống động và đầy ý nghĩa.

Phong tục xin tha thứ và đoàn viên gia đình (Tục lệ “Maaf” – sự tha thứ và hòa giải)

Một nét đẹp văn hóa không thể thiếu trong Tết Roya Haji là tục lệ “Maaf” (phong tục xin tha thứ và hòa giải). Trong những ngày lễ, người Chăm đến thăm nhà nhau, bắt tay, ôm và nói lời “Am má” (nghĩa là “xin tha thứ”) để bày tỏ sự chân thành và hóa giải mọi hiểu lầm trong năm qua. Phong tục này không chỉ diễn ra giữa các thành viên trong gia đình mà còn mở rộng đến hàng xóm và bạn bè, tạo nên một không gian ấm áp của tình thân và sự đoàn viên.

Tục Am má trong Tết Roya Haji, khoảnh khắc người Chăm tại An Giang nói lời tha thứ

Truyền thống của người Chăm trong Tết Roya Haji

Bên cạnh các nghi lễ tôn giáo, lễ hội còn là dịp để mọi người tôn vinh bản sắc văn hóa thông qua trang phục và ẩm thực. Những truyền thống này không chỉ làm phong phú thêm không khí lễ hội mà còn là cầu nối để du khách khám phá vẻ đẹp độc đáo của cộng đồng Chăm tại An Giang.

Trang phục truyền thống trong ngày lễ

Trong những ngày này, phụ nữ Chăm diện áo dài baju kurung, kết hợp với khăn choàng đầu hijab được thêu hoa văn tinh tế, toát lên vẻ thanh lịch và trang nghiêm. Nam giới mặc áo kandjur dài tay, đội mũ chỏm, thể hiện sự tôn kính khi tham gia các nghi lễ tại thánh đường. Theo ghi nhận từ các sự kiện văn hóa tại An Giang, những bộ trang phục này không chỉ là biểu tượng của bản sắc Chăm mà còn mang ý nghĩa tâm linh, giúp người mặc cảm nhận sự kết nối với tổ tiên và đức tin.

Phụ nữ Chăm tại Châu Phong diện áo baju kurung rực rỡ trong Tết Roya Haji

Du khách đến tham gia lễ hội được khuyến khích mặc trang phục kín đáo và lịch sự để thể hiện sự tôn trọng văn hóa địa phương. Đây cũng là cơ hội tuyệt vời để bạn chụp những bức ảnh ấn tượng với kiến trúc độc đáo của các thánh đường Hồi giáo và những bộ trang phục truyền thống rực rỡ của người Chăm.

Ẩm thực đặc trưng trong Tết Roya Haji

Ẩm thực trong Tết Roya Haji là nơi du khách được thưởng thức những món ăn đặc trưng được chế biến công phu để dâng cúng và đãi khách:

• Tung lò mò, một loại lạp xưởng bò độc đáo, kết hợp gạo nếp và gia vị, mang hương vị đậm đà
• Cà ri Chăm, với nước cốt dừa thơm lừng và thịt bò hoặc gà
• Cà púa, món ăn từ lòng bò hoặc dê nấu với sả và nước cốt dừa

Theo các tài liệu văn hóa địa phương, những món ăn này không chỉ làm phong phú bàn tiệc mà còn mang ý nghĩa tâm linh, thể hiện lòng hiếu khách và sự sẻ chia. Việc chia sẻ thức ăn, đặc biệt với người nghèo, là một phần quan trọng của lễ hội, thể hiện cái tình nghĩa nhân ái của cộng đồng người Chăm.

Câu hỏi thường gặp

Tết Roya Haji không chỉ là lễ hội tôn giáo mà còn thể hiện sự đoàn kết, lòng khoan dung và bản sắc văn hóa Chăm tại An Giang. Từ nghi lễ cầu nguyện tại thánh đường, phong tục “Am má” xin tha thứ, đến ẩm thực độc đáo như tung lò mò và cà ri Chăm, lễ hội mang lại trải nghiệm khó quên. Nếu có dịp, hãy ghé thăm các làng Chăm vào Tết Roya Haji để khám phá nét đẹp tâm linh và văn hóa miền Tây sông nước! Để hành trình thêm trọn vẹn, MerPerle Nui Sam Resort là điểm lưu trú lý tưởng, mang đến sự thoải mái và gần gũi với văn hóa địa phương.