Tất tần tật lễ hội Ok Om Bok của người Khmer tại An Giang

Giữa vùng đất An Giang giàu bản sắc, lễ hội Ok Om Bok của người Khmer nổi lên như một nét văn hóa đặc trưng, gắn liền với tín ngưỡng nông nghiệp và đời sống tâm linh lâu đời. Không chỉ mang ý nghĩa tạ ơn Mặt Trăng đã phù hộ mùa màng bội thu, lễ hội còn là dịp cộng đồng Khmer cùng nhau tụ họp, vui chơi và giữ gìn truyền thống cha ông.

1. Lễ hội Ok Om Bok là gì?

Lễ hội Ok Om Bok, hay còn gọi là lễ Cúng Trăng là một trong ba lễ hội truyền thống lớn nhất của người Khmer Nam Bộ bên cạnh Chol Chnam Thmay và Sene Dolta.

1.1 Ngày hội Cúng Trăng linh thiêng

Lễ hội Ok Om Bok ở Sóc Trăng (còn gọi là Ak Ambok) hay thường được biết đến với cái tên quen thuộc là Lễ Đút cốm dẹp hoặc Lễ Cúng Trăng. Đây là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng nhất của người Khmer Nam Bộ, mang đậm ý nghĩa tâm linh và văn hóa.

Về mặt nội dung và tinh thần, lễ hội này khá giống với lễ Thượng điền của người Việt, cùng thể hiện lòng biết ơn đối với trời đất và cầu mong mùa màng tốt tươi.

1.2 Nguồn gốc và truyền thuyết về lễ hội

Lễ hội Ok Om Bok bắt nguồn từ tín ngưỡng nông nghiệp của người Khmer, gắn liền với chu kỳ canh tác lúa nước. Theo truyền thuyết, thần Mặt Trăng là đấng bảo hộ mùa màng, điều hòa thời tiết và mang lại sự thịnh vượng. Vì vậy, lễ Cúng Trăng được tổ chức vào cuối mùa mưa, khi mùa màng đã thu hoạch xong, như một cách tạ ơn thần linh và cầu mong mùa vụ tiếp theo thuận lợi.

1.3 Ý nghĩa văn hóa và xã hội của lễ hội

Lễ hội Ok Om Bok không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là dịp để cộng đồng Khmer gắn kết, gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Các hoạt động tập thể như: Đua ghe ngo, thả đèn nước, biểu diễn nghệ thuật truyền thống và hội chợ ẩm thực tạo nên không khí sôi động

Đồng thời cũng thu hút được đông đảo người dân và du khách tham gia. Đặc biệt, lễ Ok Om Bok đã được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia vào năm 2014 khẳng định được giá trị văn hóa đặc sắc của người Khmer Nam Bộ.

2. Lễ hội Ok Om Bok diễn ra vào ngày nào?

Lễ Cúng Trăng là một trong những lễ hội truyền thống quan trọng của người Khmer Nam Bộ với các thông tin cơ bản như sau:

2.1 Thời gian tổ chức lễ hội

Lễ hội Ok Om Bok diễn ra vào đêm Rằm tháng 10 âm lịch hàng năm. Đây là thời điểm người Khmer Nam Bộ tin rằng Mặt Trăng có thể lắng nghe lời cầu nguyện và ban phước lành cho mùa màng. 

Tính theo dương lịch, lễ hội thường rơi vào khoảng giữa đến cuối tháng 11. Ngày tổ chức cụ thể thay đổi theo từng năm nên cần tra cứu lịch âm để biết chính xác. Dù chính lễ chỉ diễn ra trong một đêm, nhưng các hoạt động văn hóa thường kéo dài từ 2–3 ngày trước đó.

2.2 Các địa điểm tổ chức chính

Tại An Giang, lễ hội này được tổ chức chủ yếu ở những nơi có đông đồng bào Khmer sinh sống như huyện Tri Tôn và huyện Tịnh Biên. Đây là hai địa phương tập trung nhiều chùa Khmer lớn, trong đó nổi bật là Chùa Sà Lôn ở Tri Tôn. Mỗi địa điểm tổ chức đều có cách chuẩn bị và quy mô khác nhau, nhưng đều giữ trọn nét truyền thống và tính cộng đồng.

3. Những hoạt động chính và đặc sắc tại lễ hội Ok Om Bok

Trong lễ hội Ok Om Bok thường có rất nhiều các hoạt động chính và đặc sắc khác nhau tiêu biểu như:

3.1 Nghi thức Cúng Trăng

Lễ Cúng Trăng là nghi thức tâm linh quan trọng nhất trong lễ hội Ok Om Bok, diễn ra vào đêm Rằm tháng 10 âm lịch khi mặt trăng tròn và sáng nhất. Người dân tụ họp tại sân chùa, sân nhà hoặc nơi có thể nhìn thấy mặt trăng rõ ràng để tiến hành lễ cúng.

Mâm cúng thường gồm cốm dẹp, chuối, khoai lang, mía, dừa và các loại bánh kẹo…. Tất cả để thể hiện lòng biết ơn đối với thần Mặt Trăng đã bảo vệ mùa màng và cầu mong cho mưa thuận gió hòa, cuộc sống ấm no.

3.2 Hoạt động Đua ghe Ngo

Đua ghe Ngo là hoạt động thể thao truyền thống đặc sắc trong lễ hội Cúng Trăng thu hút sự tham gia của nhiều đội đua từ các phum, sóc. Các cuộc đua diễn ra sôi nổi trên sông, với tiếng trống, tiếng hò reo cổ vũ của khán giả.

Từ đó, tạo nên không khí náo nhiệt và phấn khích. Đua ghe Ngo không chỉ thể hiện sức mạnh, sự dẻo dai của người Khmer mà còn là biểu tượng của tinh thần đoàn kết cộng đồng.

3.3 Các hoạt động khác

Ngoài nghi thức cúng trăng và đua ghe Ngo, lễ hội Ok Om Bok còn có nhiều hoạt động văn hóa phong phú như: Biểu diễn múa Apsara, nhạc cụ dân tộc, lễ tắm nước, các trò chơi dân gian truyền thống, triển lãm văn hóa Khmer và hội chợ ẩm thực…. Những hoạt động này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Khmer mà còn tạo cơ hội giao lưu văn hóa, gắn kết cộng đồng.

Xem thêm: Các lễ hội ở An Giang

4. Kinh nghiệm tham dự và khám phá lễ hội Ok Om Bok tại An Giang chi tiết

Dưới đây là những kinh nghiệm hữu ích để du khách có thể tham dự và khám phá lễ hội Ok Om Bok một các trọn vẹn nhất.

4.1 Lên kế hoạch thời gian và di chuyển

Lễ hội Ok Om Bok thường diễn ra vào đêm Rằm tháng 10 âm lịch, tương ứng với khoảng giữa đến cuối tháng 11 dương lịch. Để tận hưởng trọn vẹn không khí lễ hội, bạn nên đến An Giang trước 1–2 ngày để tham gia các hoạt động chuẩn bị và tránh tình trạng đông đúc.

• Nếu bạn di chuyển từ TP.HCM: Bạn có thể đi xe khách từ Bến xe Miền Tây đến Châu Đốc hoặc Tri Tôn, thời gian di chuyển khoảng 6–7 giờ.
• Nếu bạn di chuyển từ các tỉnh miền Tây: Các tuyến xe khách nội vùng hoặc xe máy là lựa chọn phổ biến, giúp bạn linh hoạt trong việc tham quan các địa điểm lễ hội.

4.2 Lưu trú tại An Giang

Để lưu trú tại An Giang và tham dự lễ Cúng Trăng có rất nhiều các địa điểm khác nhau. Trong đó, MerPerle Nui Sam Resort là một trong những lựa chọn hàng đầu cho du khách. Tọa lạc dưới chân núi Sam, resort mang đến không gian yên bình với kiến trúc kết hợp giữa văn hóa sông nước và tiện nghi hiện đại. Resort cung cấp nhiều loại phòng từ Superior đến President Suite, phù hợp với nhu cầu đa dạng của du khách.

Tuy nhiên, các bạn nên lưu ý nên đặt phòng sớm để đảm bảo chỗ nghỉ và có thể lựa chọn phòng ưng ý. Bởi, vào ngày lễ lượng du khách đông và có thể hết phòng sớm.

Đặt phòng ngay!

4.3 Những lưu ý quan trọng về trang phục và phong tục

Ngoài những vấn đề nêu trên, các du khách khi đến lễ hội Ok Om Bok cần phải lưu ý một số vấn đề như sau:

• Trang phục: Khi tham quan chùa chiền và tham gia các nghi lễ, bạn nên mặc trang phục lịch sự, kín đáo để thể hiện sự tôn trọng đối với văn hóa và tín ngưỡng địa phương.
• Tôn trọng phong tục: Hãy tuân thủ các quy định và hướng dẫn của ban tổ chức lễ hội, không làm ồn ào hoặc có hành động thiếu tôn trọng trong khu vực linh thiêng.
• Giữ gìn vệ sinh: Không xả rác bừa bãi, góp phần giữ gìn môi trường sạch đẹp cho cộng đồng.
• Bảo quản tài sản: Lưu ý giữ gìn tài sản cá nhân, tránh mang theo nhiều đồ quý giá khi đến nơi đông người.

4.4 Thưởng thức ẩm thực đặc trưng An Giang tại lễ hội

Tại đây, các du khách có thể thưởng thức các món ăn này tại các gian hàng ẩm thực trong khuôn viên lễ hội hoặc các quán ăn địa phương xung quanh khu vực tổ chức. Một số món ăn đặc trưng độc đáo bạn nên thử như:

• Cốm dẹp: Món ăn truyền thống không thể thiếu trong lễ hội, được làm từ nếp rang và giã nhuyễn, thường ăn kèm với dừa nạo và đường.
• Bún nước lèo: Món ăn đặc trưng của người Khmer với nước dùng đậm đà và hương vị đặc biệt.
• Các món ăn Khmer khác: Như bánh xèo, bánh tét lá cẩm, mang đậm hương vị địa phương.

5. Ý nghĩa kinh tế và du lịch của lễ hội Ok Om Bok đối với An Giang

Lễ hội Ok Om Bok còn màng rất nhiều ý nghĩa kinh tế và du lịch. Một số ý nghĩa được thể hiện rõ ràng, chi tiết như sau:

5.1 Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa

Lễ hội Ok Om Bok không chỉ là dịp lễ quan trọng đối với đồng bào Khmer mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Thông qua các nghi lễ truyền thống và hoạt động văn nghệ dân gian, lễ hội giúp thế hệ trẻ hiểu và tự hào về nguồn cội. Đồng thời tạo điều kiện để văn hóa Khmer được giới thiệu rộng rãi đến cộng đồng và du khách.

5.2 Thúc đẩy phát triển du lịch địa phương

Mỗi mùa lễ hội Ok Om Bok diễn ra, An Giang đón hàng nghìn lượt du khách trong và ngoài tỉnh đổ về tham dự. Sự kiện cộng đồng này không chỉ tạo không khí sôi động cho đời sống địa phương mà còn mang lại nguồn thu lớn cho các ngành dịch vụ như lưu trú, ẩm thực, vận tải. Qua đó, lễ hội trở thành động lực thúc đẩy kinh tế và phát triển du lịch cộng đồng.

5.3 Xây dựng hình ảnh văn hóa đa dạng của An Giang

Việc tổ chức lễ hội Ok Om Bok thường niên góp phần tô đậm nét văn hóa phong phú, đa dạng của vùng đất An Giang. Đây là nơi giao thoa giữa nhiều dân tộc và tôn giáo. Hình ảnh lễ hội rực rỡ, đậm đà bản sắc Khmer được truyền thông và du khách ghi lại đã góp phần xây dựng thương hiệu An Giang như một điểm đến văn hóa đặc sắc, giàu bản sắc miền Tây Nam Bộ.

6. MerPerle Nui Sam Resort – Điểm lưu trú thuận tiện cho việc di chuyển

MerPerle Nui Sam Resort là nơi nghỉ dưỡng lý tưởng dành cho du khách khi đến Châu Đốc, An Giang, đặc biệt trong mùa lễ hội. Resort tọa lạc ở vị trí vô cùng thuận lợi, ngay dưới chân Núi Sam rất tiện để đi lễ và tham quan. Ngoài ra, du khách cũng dễ dàng di chuyển đến các địa điểm nổi tiếng khác như chợ Châu Đốc (cách 4,5 km) hay làng Chăm (khoảng 7 km).

Resort cung cấp đầy đủ dịch vụ tiện nghi: đưa đón sân bay, cho thuê xe đạp để du khách khám phá cảnh sắc miền quê yên bình, bãi đỗ xe miễn phí rộng rãi và quầy lễ tân hoạt động 24/7 luôn sẵn sàng hỗ trợ đặt vé hoặc tour tham quan trong khu vực. Với không gian yên tĩnh, gần gũi thiên nhiên cùng vị trí trung tâm, MerPerle Nui Sam Resort là lựa chọn tuyệt vời để kết hợp giữa nghỉ ngơi thư giãn và trải nghiệm văn hóa đặc trưng miền Tây.

Lễ hội Ok Om Bok của người Khmer tại An Giang là dịp quan trọng thể hiện nét văn hóa đặc sắc của người Khmer Nam Bộ. Với nghi lễ Cúng Trăng thiêng liêng cùng nhiều hoạt động sôi nổi không chỉ gắn kết cộng đồng mà còn thu hút du khách khám phá văn hóa và đời sống người Khmer. Để trải nghiệm lễ Cúng Trăng trọn vẹn bạn hãy chọn MerPerle Núi Sam là điểm lưu trú thuận tiện.

Câu hỏi thường gặp