Mắm Châu Đốc – Biểu tượng ẩm thực của vùng đất An Giang

Ẩm thực Việt Nam là sự kết tinh của văn hóa, lịch sử và con người từng vùng miền. Trong bức tranh đa sắc ấy, mắm Châu Đốc nổi bật như một đặc sản độc đáo, mang đậm hương vị miền Tây Nam Bộ. Không chỉ đơn thuần là món ăn, mắm đã trở thành biểu tượng ẩm thực của vùng đất An Giang, gắn liền với đời sống và tâm hồn của người dân nơi đây.

Giới thiệu về mắm Châu Đốc

Châu Đốc với vị trí địa lý thuận lợi và nguồn thủy sản phong phú, đã phát triển nghề làm mắm từ lâu đời. Nghề làm mắm tại đây đã trở thành nghề gia truyền với bí quyết làm mắm riêng biệt mang đặc trưng riêng. Chất lượng mắm phụ thuộc vào sự hiểu biết và kinh nghiệm của từng cơ sở sản xuất.

Quy trình làm mắm Châu Đốc đòi hỏi sự tỉ mỉ và công phu. Cá tươi sau khi làm sạch sẽ được ướp muối và ủ trong các lu, khạp khoảng 30 ngày. Sau đó, cá được rửa sạch, để ráo và ướp thính làm từ gạo thơm đặc sản của vùng Châu Đốc.

Cá sau khi thính sẽ được xếp thành từng lớp vào chum, dùng các thanh tre gài kín và đổ nước mắm cốt từ cá đồng lên trên. Sau khi ủ từ 60 đến 90 ngày, mắm sẽ được chao với đường thốt nốt đầu mùa của Tịnh Biên, Tri Tôn để tăng hương vị.

Để thưởng thức và mua mắm khách hàng cần đến chợ Châu Đốc. Nơi đây được mệnh danh là “vương quốc mắm” với hàng trăm gian hàng bày bán các loại mắm truyền thống. Mỗi quầy có khoảng 30 loại mắm, tạo nên một không gian ẩm thực phong phú và hấp dẫn cho du khách.

Các loại mắm Châu Đốc ngon để làm quà

Mắm An Giang có rất nhiều loại khác nhau với hương vị đặc trưng riêng. Đến nơi đây, quý khách có thể lựa chọn mắm để làm quà tặng những người thân yêu. Một số loại mắm ngon đặc sản nơi đây như:

Mắm thái Châu Đốc

Đây là loại mắm đặc trưng, kết hợp giữa thịt cá lóc hoặc cá bông thái sợi và đu đủ mỏ vịt xắt nhuyễn để tạo nên hương vị độc đáo. Quy trình chế biến mắm thái Châu Đốc khá đơn giản gồm ướp cá với muối, thính gạo lứt rang, đường thốt nốt. Sau đó trộn với đu đủ và gia vị, ủ kín trong khoảng một tuần là có thể dùng được.

Mắm cá Cơm

Mắm cá cơm được làm từ cá cơm tươi được ướp với muối theo tỷ lệ nhất định, kết hợp với thính (cơm nguội phơi khô hoặc gạo rang vàng) để tạo nên hương vị đặc trưng. Sau khoảng 20 ngày ủ kín, mắm sẽ chín và có thể sử dụng. Mắm cá cơm thường được dùng để chấm rau sống hoặc làm gia vị cho các món ăn khác.

Mắm cá Sặc

Được chế biến từ cá sặc là loại cá nhỏ nhưng thịt thơm. Cá sau khi làm sạch được ướp muối, thính và đường thốt nốt, sau đó ủ trong vại sành. Mắm cá sặc có thể ăn sống với cơm nóng, kèm chuối chát, khế chua, ớt, tỏi để tăng hương vị.

Mắm cá Lóc

Mắm cá lóc là một trong những loại mắm nổi tiếng của Châu Đốc. Cá lóc sau khi làm sạch được ướp muối, thính và đường, sau đó ủ trong hũ kín. Mắm cá lóc có thể ăn sống, chưng với thịt ba chỉ hoặc trứng vịt, tạo nên món ăn đậm đà, hấp dẫn.

Mắm cá Thu

Mắm cá thu là loại mắm được làm từ cá thu, một loại cá biển có thịt chắc và thơm. Cá thu sau khi làm sạch sẽ được ướp muối và thính rồi ủ trong hũ kín. Mắm cá thu có thể dùng để chưng hoặc kho, tạo nên món ăn đậm đà, hấp dẫn.

Xem thêm: Top 10 quán ăn ngon Châu Đốc không thể bỏ qua

Cách làm món mắm châu đốc truyền thống

Mắm Châu Đốc hiệu nào ngon? Với mắm Châu Đốc thì mỗi lò mắm đều có bí quyết làm riêng. Do vậy, cùng một loại mắm nhưng hương vị mỗi nhà là khác nhau tạo nên sự đặc sắc ẩm thực nơi đây như: Mắm Tư Ấu, mắm Bà Giáo Khỏe, mắm 6666, mắm cô giáo Thảo…. Nếu bạn muốn khám phá cách làm món mắm này hãy tham khảo hướng dẫn từng bước dưới đây.

Chọn và làm sạch cá

Đây là bước đầu tiên và cũng là quan trọng nhất quyết định đến hương vị của mắm. Nguyên liệu chính thường là các loại cá nước ngọt như cá lóc, cá sặc, cá linh, cá cơm, tuỳ từng loại mắm. Khi chọn cá cần đảm bảo cá phải còn tươi, thịt chắc, không bị bể bụng hay dập thân.

Sau đó làm sạch ruột, cạo nhớt, rửa kỹ nhiều lần bằng nước lạnh (có thể rửa với nước chanh pha loãng để khử mùi tanh). Sau khi rửa sạch, cá để thật ráo nước rồi mới chuyển sang ướp muối.

Ướp muối – Giữ nguyên vị và bảo quản cá lâu dài

Sau khi làm sạch cá sẽ được xếp vào khạp (hoặc lu), rải muối hạt theo từng lớp cá – lớp cá, lớp muối đến khi đầy khạp. Dùng đũa tre gài chặt để cá không bị nổi lên. Tiến hành ủ kín trong vòng khoảng 30 ngày để muối thấm vào từng thớ thịt, làm cá săn lại và lên mùi đặc trưng.

Rửa lại và ướp thính – Bước tạo hương đặc biệt

Sau 1 tháng ủ muối, cá được vớt ra, rửa lại bằng nước ngọt để loại bỏ lượng muối dư. Sau khi để cá ráo nước, tiến hành ướp thính. Lưu ý thính là gạo thơm (thường dùng gạo đặc sản An Giang) rang vàng rồi xay mịn, tạo ra mùi thơm bùi rất đặc trưng. 

Xếp cá đã ướp đã thính thành từng lớp vào khạp sạch. Sau đó sử dụng khay để phủ lên mặt cá và gài tre cho kín để quá trình lên men được ổn định.

Ủ mắm và chan nước mắm cốt – Tạo màu và mùi thơm tự nhiên

Bước tiếp theo cần ủ mắm và chan nước mắm cốt nguyên chất (được nấu từ cá đồng lên men trước đó). Rưới nhẹ lên bề mặt tấm phủ và tiếp tục ủ trong 60 đến 90 ngày. Trong thời gian này, nước mắm cốt sẽ thấm dần vào lớp cá bên dưới, tạo ra màu đỏ nâu trong suốt – dấu hiệu cho biết mắm đã “chín tới”.

Chao mắm với đường thốt nốt – Bí quyết nâng tầm hương vị

Sau khi ủ chín, mắm được vớt ra và trộn đều với đường thốt nốt, thường là loại đầu mùa từ Tịnh Biên, Tri Tôn vì có vị ngọt thanh, béo nhẹ và hương thơm đặc trưng. Đây là công đoạn quan trọng giúp cân bằng vị mặn, ngọt, béo của mắm. Sau khi chao xong, chỉ cần ủ thêm 3–5 ngày là có thể dùng được.

Mua mắm Châu Đốc An Giang làm quà

Mắm Châu Đốc An Giang không đơn thuần là một món ăn – đó là tinh hoa ẩm thực của vùng đất An Giang, là kết tinh của bàn tay lao động, của sự tỉ mỉ và tâm huyết từ người dân miền Tây sông nước. Vì thế, việc mua mắm làm quà tặng mang nhiều ý nghĩa sâu sắc:

• Gửi trao hương vị quê hương: Tặng mắm đặc sản Châu Đốc là cách gợi nhớ và lan tỏa hương vị thân quen, dân dã của miền Tây Nam Bộ. Nơi có những con người hiền hòa và cuộc sống mộc mạc.
• Món quà đậm chất truyền thống: Không phải quà tặng xa xỉ, mắm mang trong mình nét giản dị mà sâu sắc, thể hiện sự trân trọng với giá trị ẩm thực cổ truyền và văn hóa địa phương.
• Thể hiện sự quan tâm chân thành: Tặng một hũ mắm ngon là tặng cả sự quan tâm cho người thân yêu qua từng bữa ăn.
• Quà thực tế, dễ sử dụng: Mắm An Giang có thể dùng để chế biến nhiều món ăn, phù hợp với nhiều khẩu vị. Chính vì thế, đây là món quà thực tế, không chỉ mang ý nghĩa tinh thần mà còn hữu dụng trong cuộc sống hàng ngày.

MerPerle Nui Sam Resort tọa lạc tại chân núi Sam, Châu Đốc, là điểm đến lý tưởng để khám phá ẩm thực miền Tây sông nước, đặc biệt là các món đặc sản An Giang. Nhà hàng chế biến các món ăn tinh tế nhưng vẫn giữ trọn hương vị đậm đà, mang đến trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ trong không gian sang trọng và cảnh quan hữu tình. Đến với MerPerle Nui Sam, du khách không chỉ cảm nhận sâu sắc văn hóa ẩm thực miền Tây mà còn có những khoảnh khắc nghỉ dưỡng và khám phá trọn vẹn, tận hưởng hương vị truyền thống trong không gian đẳng cấp giữa thiên nhiên núi non.